1 stap achteruit, 3 stappen vooruit

Beste mensen,
Trouwe oude en nieuwe nieuwsgierigen,
Afhankelijk van kunstof tunnels voor oogstvervroeging heeft de storm van zondag in provincie Antwerpen onder de CSA’s een zware tol geëist. In Emblem, Kontich, Lier, Wommelgem en Puurs staan teelten plots in weer en wind die eerst overkapt waren. Misschien zag u de folie wapperen aan de magere skeletten van de kappen, een troostelozer deprimerender veld was moeilijk denkbaar. Het beeld deed het bloed uit mn gezicht wegtrekken, mijn benen trillen, ik was zondag in shock. Eerst voel je immense spijt. Het nieuws van code orange was me zondagochtend ontgaan, op zaterdagavond was ik na 7 dagen wind, de tunnels weer gaan sluiten, in vertrouwen met de tunnels die de week toch al goed waren doorgekomen. Zondagochtend onthield mn gezin me ervan naar het veld te gaan zoals gepland, om venkel opnieuw te planten: mn partner was met de auto weg, mn zoon kwam met wiskunde-taak waarvan hij de leerstof niet begreep, en toen ik me eindelijk van mn familiale verantwoordelijkheid ontrukt had kreeg ik telefoon dat tunnel 4 kapot was. Geen verrassing, daarin zat al een scheur en de wind huilde intussen door de voordeur. Toen ik 20min later aankwam met halve gezin, stonden alle tunnelfolies te wapperen over het veld van de buren…. en toen ging ik bijna van mn stokje. Ik heb rechtomkeer gemaakt om bij te komen van de shock, ben pas 1 uur later opnieuw gegaan, onder nog steeds agressieve winden.
Had ik maar dit, had ik maar dat… Maar toen de volgende dag het csa-netwerk bijeen kwam voor de algemene vergadering (wat is csa? economisch, ecologisch, sociaal) was dé vraag: bij jou tunnels overleefd?

Wie afwezig was liet later van zich horen via de groepsmail. De hele week lang werden alle ervaringen uitgewisseld, teruggeblikt, gereconstrueerd wat er bij elkeen misging, wat de schade had kunnen vermijden, samengevat wat blijkbaar cruciaal was, waarna vooral doordrong dat er wel degelijk overmacht in het spel was geweest, en dat enkel de meest stevige tunnels de storm hadden doorstaan in provincie antwerpen, dat de ene plaats de andere niet is, het belang van bomen, struiken en gebouwen om de wind te breken, dat de constructie niet mag ‘leven’ enz

Sommige mensen, uw eigenste Birgit en Corazon van CSA Grondsmaak besloten van de nood een deugd te maken om te veranderen van model, want nu de folie toch gescheurd was werd de kwestie des te prangender: gaan we blijven investeren in onze huidige systemen of omschakelen. Niet de meest geschikte moment, 2 weken voor de start van de nieuwe oogst… Voor Land van Duwijck, waarvan de boerin -ik durf haar naam niet te noemen- zich indertijd naïef liet verleiden om veel oppervakte te overkappen met eenvoudige lichte goedkope constructies was er echter geen twijfel mogelijk. Vandaag, 2 jaar later is ze alle naieviteit kwijt, en na ervaringen collega’s en research in het marktaanbod is het klaar als een klontje dat de keuze van wandelkappen de meest zwakke was, in de situatie van Land van Duwijck: geen inwoon op het veld, boerin vaak alleen aan het werk, met tunnels waarvan ALLE stormvastheid in de touwen zit, die enkel met 4 man aan 1/2u per tunnel aangespannen kunnen worden. Niet realistisch dus met de gekende gevolgen van dien.

Nu, 7 dagen na de storm, heeft het noodlot ons de toekomst in gecatapulteerd. Gesprekken met collega’s en leveranciers, bedrijfsbezoeken van collega’s, gesprekken met fabricanten en met Fam. Verbeeck als weldoenende investeerder, en zwaar werk van puinruimen, uitschuppen, demonteren en transporteren van degelijker tunnel van collega, hebben ons in raketsnelheid aan het begin van een nieuw hoofdstuk gebracht, al lijkt het veld nog steeds het toonbeeld van troosteloosheid en is er niets dat er bij zijn aanblik op wijst hoeveel we in 1 week geevolueerd zijn.

Vandaag is een tunnel van collega Corazon ingescheept en afgeladen op ons veld, waarvan dit weekend de grondankers de grond in kunnen en het skelet erop.
Met haar oude folie kunnen we 1 van onze oude constructies overtrekken, om tijdelijk te depanneren.
Dit in afwachting van mijn keuze voor de toekomst: 2 brede, heel stevige maar half zo lange wandelkappen, met stevige plafond vol verbindingen tussen de bogen voor een solied geheel, waaraan het mooier tomatenbinden is, met bijna rechtopstaande wanden, om ook  aan de zijkanten aangenaam te werken en te oogsten, met schuifdeuren die niet open kunnen getrokken worden door de wind, en een opklapbare gevel om met de tractor overal tot aan de kant de grond te kunnen klaarleggen en last but not least: verrijdbaar! Jazeker: een tunneltje met wielen onder…

VERRIJDBAAR??

Een overdekte teelt heeft in feite maar voor de helft van zijn teeltduur warm binnenklimaat nodig. De andere helft kan hij zonder en krijgt hij zelfs nadeel van de hoge verhouding warmte/licht (te veel warmte in verhouding tot het mindere licht). Bovendien weerhoudt zijn aanwezigheid tijdens 2de groeifase en oogstfase de tunnel ervan om al ingezet te worden voor volgende teelt.
Een verrijdbare halve tunnel overkapt een teelt enkel en alleen zolang het nodig is. Intussen kan op de andere helft van het bed in openlucht een nieuwe teelt al gezaaid of geplant worden. De tunnel schuift over de vers klaargelegde grond en de bijna oogstklare teelt komt onder blote hemel te staan.
Omgekeerd gaat het in het naseizoen: in openlucht als het nog warm is, worden teelten gezaaid/geplant, pas wanneer het kouder wordt schuift de kap erover. In tussentijd kunnen de tomaten extra lang blijven staan. Na opschuiven komen de tomatenplanten bloot, maar tijdens de opruim ervan is de kap al nieuwe teelten aan het ondersteunen in zijn groei en belemmert de rendabiliteit van de kap niet.

Zo wordt de dure degelijk overkapping enkel en alleen ingezet zolang de overkapping bijdraagt aan de teeltvervroeging en verlating en geen dag langer.

DANK

We zijn de familie Verbeeck dankbaar voor de steun in tijden van crisis, met een investering die even teveel is om af te betalen van de huidige omzet.
We hopen met de oude tunnels, in verkorte vorm eventueel, nog particulieren, collega’s of samentuinen blij te kunnen maken en de kostprijs terug te verdienen.
We hopen ook in rustiger tijden het financiële gewicht van de onverwachte investering wat meer te verdelen over meer schouders;

MAARRR

Aan het hoera-verhaal zijn zoals altijd in dit tranendal ook enkele kanttekeningen:
-even is het nog op de tanden bijten om de tunnel van Corazon op te zetten en te overkappen en één oude eigen tunnel opnieuw te overtrekken met gerecupereerde folie van Corazon, in afwachting van nieuwe tunnel eind april. Maar 2 tunnels terug overkappen moet te doen zijn met 75 betrokken families.
-de nieuwe tunnels moeten nog gemaakt worden in atelier Vandersmissen Plastiserre, en de huidige klanten met schade worden eerst vooruit geholpen. Ten laatste half april komt onze halve tunnel nummer 1 toe. Hij wordt opgezet door de fabricanten. Een paar teelten dus zullen het dus met dunne folie onder boogjes moeten stellen en zullen dus minder snel groeien dan ze in de tunnels zouden gedaan hebben, met name sla en koolrabi.
-doordat de strategie onverwachts wordt, wordt het even een rare situatie in de tunnels: teelten die over de gehele lengte geplant zijn,, in combinatie met teelten die op een halve lengte zijn aangeplant.

Op de fb pagina van Jen Nold van pionier CSA De Witte Beek, waarvan ik en collega Corazon de tunnel bezochten, vind je een ophelderende foto’s
https://www.facebook.com/dewittebeek/
publicatie van 3 maart: verplaatsen van de tunnel

Zoals je ziet is de pijn de win waard…  en gaat de CSA met al zijn betrokkenen erop vooruit. even 1 stap achteruit, 2 vooruit.

Teelten zullen wel ietswat achterop zijn. Een overzicht.
paksoi, radijs, mosterdblad, raapsteel zijn op schema. Kervel en koriander ook.
Koolrabi, nieuwe spinazie en sla voor oogst april zullen een paar weken achterop zijn omdat ze het moeten stellen met flodderfolie over boogjes, in afwachting van nieuwe tunnel.
Worteltjes, venkel, broccoli en peultjes voor juni en mei zullen de achterstand nog inhalen wrschnlk.

Ik hoop op jullie begrip en hier en daar wat helpende handen zondag. Hulp van mensen die in de week een momentje hebben op een windstille dag zou ook wel eens heel nuttig kunnen blijken. Laat maar weten via mail of telefoon: 0496 35 33 97